Kiedy i w jakim celu
Badanie wit. B12 jest wykonywane w celu oceny stężenia witaminy B12 w organizmie. Jest pomocne w rozpoznaniu niedokrwistości lub neuropatii (uszkodzenia nerwów), w ocenie stanu odżywienia lub w celu monitorowania skuteczności leczenia niedoborów witaminy B12 lub kwasu foliowego.
 
Charakterystyka badania
Witamina B12 - kobalamina -  jest niezbędna do prawidłowej hematopoezy. Jej niedobór prowadzi do zaburzonej syntezy DNA i RNA. Czynne biologicznie postacie witaminy B12 (metylokobalamina, adenozylokobalamina) są katalizatorami przemiany białek i kwasów nukleinowych, np. przemiany homocysteiny do metioniny. Uczestniczy w powstawaniu sukcynylo-CoA, bierze też udział w przemianach metabolicznych neuronów rdzeniowych. Metabolizm witaminy B12 jest ściśle związany z metabolizmem kwasu foliowego. Witamina B12 jest odpowiedzialna za przyswajanie kwasu foliowego przez erytrocyty.
Na niedobór witaminy B12 szczególnie narażone są kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze.
Niedobór witaminy B12 może też występować u osób:
na diecie wegetariańskiej
stosujących leki: inhibitory pompy protonowej (stosowane w przypadku refluksu - "zgagi'), metformina, kwas acetylosalicylowy, sulfasalazyna
po 50 r.ż., zwłaszcza jeśli występują objawy takie jak refluks czy "zgaga"
nadużywających alkoholu
z chorobami przewodu pokarmowego: zespoły złego wchłaniania, celiakia, SIBO, afty w jamie ustnej, "zajady"
Inne wskazania do badania poziomu witaminy B12:
objawy niedokrwistości - szybkie męczenie się, bladość skóry, apatia, ogólne osłabienie
objawy ze strony układu nerwowego - problemy z pamięcią, rozdrażnienie, silne bóle głowy
Niedobór witaminy B12 związany jest również z depresją. Powoduje podwyższenie poziomu homocysteiny. 
Większość witaminy B12 magazynowana jest wewnątrz komórek wątroby - hepatocytów. Ich uszkodzenie uwalnia witaminę B12 do krwiobiegu. Dlatego wzrost poziomu witaminy B12 wskazuje na uszkodzenie wątroby.
Wartości referencyjne:  211 - 911 pg/ml.
- poniżej 200 pg/ml  - niedobór
- 200 - 400 pg/ml - wartości graniczne, niewystarczające - sugerowana dalsza diagnostyka niedoborów witaminy B12
- powyżej 400 pg/ml - stężenie prawidłowe
Uważa się, że poziom witaminy B12 na poziomie ok. 200 zabezpiecza przed rozwojem anemii złośliwej, natomiast objawy neurologiczne, kardiologiczne mogą się rozwijać nawet przy stężeniach we krwi pomiędzy 300 - 600. Dlatego im wyższy poziom witaminy B12 w surowicy (w granicach wartoście referencyjnych) tym lepiej i należy do niego dążyć.