
Łojotokowe zapalenie skóry
Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to przewlekłe, zapalne schorzenie dermatologiczne, które dotyka głównie obszary skóry bogate w gruczoły łojowe. Choroba jest powszechnie związana z nadmiernym wydzielaniem łoju, co prowadzi do zmian skórnych o charakterze rumieniowo-złuszczającym. Chociaż dokładna przyczyna ŁZS nie jest do końca poznana, to uważa się, że jego rozwój jest wynikiem interakcji między nadmiernym wydzielaniem sebum, obecnością drożdżaków z rodzaju Malassezia, a indywidualnymi czynnikami immunologicznymi i genetycznymi. Choroba może dotyczyć osób w każdym wieku, chociaż najczęściej rozwija się u dorosłych oraz niemowląt.

Łojotokowe zapalenie skóry
Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to przewlekłe, zapalne schorzenie dermatologiczne, które dotyka głównie obszary skóry bogate w gruczoły łojowe. Choroba jest powszechnie związana z nadmiernym wydzielaniem łoju, co prowadzi do zmian skórnych o charakterze rumieniowo-złuszczającym. Chociaż dokładna przyczyna ŁZS nie jest do końca poznana, to uważa się, że jego rozwój jest wynikiem interakcji między nadmiernym wydzielaniem sebum, obecnością drożdżaków z rodzaju Malassezia, a indywidualnymi czynnikami immunologicznymi i genetycznymi. Choroba może dotyczyć osób w każdym wieku, chociaż najczęściej rozwija się u dorosłych oraz niemowląt.
Objawy
Łojotokowe zapalenie skóry manifestuje się różnorodnymi objawami, które dotyczą głównie owłosionej skóry głowy, twarzy, klatki piersiowej oraz innych obszarów ciała bogatych w gruczoły łojowe. Charakterystycznym objawem jest obecność rumieniowo-złuszczających się zmian skórnych, które mogą mieć różny stopień nasilenia, od łagodnych, lekko nieprzyjemnych złuszczeń, po intensywne, swędzące i bolesne zmiany. W przypadku owłosionej skóry głowy, objawy obejmują tłusty łupież (drobnopłatowe złuszczanie skóry), który często towarzyszy rumieniowi. W zaawansowanych przypadkach zmiany mogą rozprzestrzeniać się na kark oraz czoło, tworząc tzw. koronę łojotokową.
Na twarzy zmiany obejmują najczęściej okolice brwi, fałdy nosowo-wargowe, oraz krawędzie powiek. Skóra w tych miejscach staje się zaczerwieniona, łuszczy się, często występuje uczucie swędzenia lub pieczenia. U niektórych pacjentów może dojść do nasilenia objawów podczas zimowych miesięcy, kiedy skóra jest bardziej sucha, a zmiany rumieniowo-złuszczające mogą być bardziej widoczne. U niemowląt, łojotokowe zapalenie skóry objawia się w postaci tzw. ciemieniuchy, która polega na obecności tłustych, żółtawych łusek na skórze głowy. Objawy te zwykle ustępują samoistnie w ciągu pierwszych miesięcy życia, choć w niektórych przypadkach mogą wymagać leczenia.
Charakterystycznym objawem ŁZS jest przewlekły i nawracający charakter zmian. Okresy remisji, podczas których objawy są mniej widoczne lub całkowicie ustępują, mogą przeplatać się z okresami zaostrzeń, wywołanymi przez czynniki takie jak stres, zmiany hormonalne, nieodpowiednia pielęgnacja skóry czy nawet zmiany klimatyczne. Swędzenie oraz pieczenie skóry towarzyszące zmianom mogą prowadzić do dyskomfortu, co z kolei pogarsza jakość życia pacjentów, zwłaszcza gdy zmiany te są widoczne na twarzy.
Diagnostyka
Diagnostyka łojotokowego zapalenia skóry opiera się głównie na obrazie klinicznym, ponieważ objawy są zazwyczaj charakterystyczne i rozpoznawalne dla dermatologa. Proces diagnostyczny zaczyna się od zebrania szczegółowego wywiadu dotyczącego historii choroby pacjenta, czynników wywołujących zaostrzenia oraz współistniejących problemów zdrowotnych. W trakcie wywiadu lekarz może pytać o czas pojawienia się objawów, ich charakter, nasilenie, oraz o reakcję na wcześniejsze próby leczenia, jeśli takie były podejmowane. Znaczenie ma również obecność łojotokowego zapalenia skóry w rodzinie, gdyż schorzenie to może mieć pewne podłoże genetyczne.
Podczas badania fizykalnego, dermatolog ocenia zmiany skórne, zwracając uwagę na ich lokalizację, wygląd, charakter złuszczania oraz ewentualne objawy wtórnych zakażeń bakteryjnych. Łojotokowe zapalenie skóry należy różnicować z innymi schorzeniami dermatologicznymi, które mogą dawać podobne objawy, takimi jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, grzybica, trądzik różowaty czy zapalenie kontaktowe. W celu wykluczenia innych schorzeń dermatologicznych, które mogą przypominać ŁZS, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak badania mikologiczne (wykluczające infekcje grzybicze), a w rzadkich przypadkach biopsję skóry do badania histopatologicznego.
Biopsja jest jednak rzadko stosowana w diagnostyce ŁZS, ponieważ obraz kliniczny jest zazwyczaj wystarczający do postawienia rozpoznania. W przypadku podejrzenia współistniejących zaburzeń hormonalnych, zwłaszcza u pacjentów z nasilonym łojotokiem, lekarz może zlecić badania poziomu hormonów, takich jak androgeny. U pacjentów dorosłych z ciężkim przebiegiem choroby lub z objawami nietypowymi dla ŁZS, warto rozważyć badania immunologiczne, aby wykluczyć inne choroby zapalne o podłożu autoimmunologicznym.
Leczenie
Leczenie łojotokowego zapalenia skóry koncentruje się na łagodzeniu objawów, kontrolowaniu stanu zapalnego i redukcji nadmiernego łojotoku, ponieważ całkowite wyleczenie choroby nie jest obecnie możliwe. Terapia zazwyczaj jest długotrwała i wymaga regularnych działań profilaktycznych, ponieważ ŁZS ma tendencję do nawracania.
Pierwszym krokiem w leczeniu są środki miejscowe, które obejmują preparaty keratolityczne, mające na celu usunięcie nadmiaru łusek ze skóry. Zawierają one zazwyczaj kwas salicylowy, siarkę lub mocznik, które pomagają złuszczyć martwe komórki naskórka i poprawić wchłanianie innych leków. Kolejnym ważnym elementem terapii są preparaty przeciwzapalne, najczęściej w postaci miejscowych kortykosteroidów o niskiej lub średniej mocy, które są stosowane na zmienione chorobowo miejsca w okresach zaostrzeń. Kortykosteroidy szybko redukują stan zapalny i świąd, jednak długotrwałe ich stosowanie może prowadzić do działań niepożądanych, takich jak ścieńczenie skóry, dlatego ich użycie powinno być ograniczone do krótkotrwałych terapii.
Alternatywą dla kortykosteroidów, szczególnie w leczeniu długoterminowym, są inhibitory kalcyneuryny, takie jak takrolimus i pimekrolimus. Mają one działanie immunomodulujące i przeciwzapalne, jednak bez ryzyka związanego z długotrwałym stosowaniem steroidów, co sprawia, że są szczególnie polecane do leczenia zmian na twarzy i powiekach.
W leczeniu ŁZS o cięższym przebiegu, szczególnie w przypadku owłosionej skóry głowy, stosuje się szampony zawierające substancje przeciwgrzybicze, takie jak ketokonazol, cyklopiroks czy pirytionian cynku. Drożdżaki z rodzaju Malassezia są uważane za jeden z głównych czynników zaostrzających ŁZS, dlatego leczenie przeciwgrzybicze pomaga w kontroli choroby. Szampony przeciwgrzybicze są stosowane regularnie, zazwyczaj kilka razy w tygodniu, jako część profilaktyki nawrotów.
W przypadkach, gdy miejscowe leczenie nie przynosi wystarczających rezultatów, lekarze mogą sięgnąć po terapię doustną, zwłaszcza w przypadku ciężkiego przebiegu choroby lub dużych obszarów objętych zmianami. Doustne leki przeciwgrzybicze, takie jak itrakonazol, są stosowane w celu eliminacji drożdżaków, natomiast w rzadkich przypadkach stosuje się również doustne retinoidy, które zmniejszają produkcję łoju i działają przeciwzapalnie. Retinoidy są jednak obciążone ryzykiem działań niepożądanych, dlatego ich stosowanie wymaga ścisłej kontroli lekarza.
Niezwykle istotnym elementem leczenia łojotokowego zapalenia skóry jest odpowiednia pielęgnacja skóry. Pacjenci powinni unikać agresywnych mydeł i kosmetyków, które mogą nasilać stan zapalny i podrażniać skórę. Zaleca się stosowanie delikatnych, nawilżających środków myjących oraz preparatów, które pomagają przywrócić barierę ochronną skóry. Codzienna pielęgnacja, zwłaszcza w okresach remisji, odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu nawrotom choroby.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi

Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi

Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania

Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa

Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.





Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści

Add a Title
Add a Title

Add a Title
Add a Title

Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.