Bielactwo
Bielactwo (łac. vitiligo) jest przewlekłą chorobą skóry, która objawia się depigmentacją, czyli utratą pigmentu (melaniny) w skórze. Choroba ta ma podłoże autoimmunologiczne i charakteryzuje się niszczeniem melanocytów, komórek odpowiedzialnych za produkcję melaniny, co skutkuje pojawianiem się odbarwionych plam na różnych częściach ciała. Chociaż nie jest chorobą zagrażającą życiu ani zdrowiu fizycznemu, bielactwo może prowadzić do znacznych problemów estetycznych, emocjonalnych oraz psychologicznych, zwłaszcza w przypadku osób z ciemniejszą karnacją, u których kontrast między zdrową a zmienioną skórą jest bardziej wyraźny.
Bielactwo
Bielactwo (łac. vitiligo) jest przewlekłą chorobą skóry, która objawia się depigmentacją, czyli utratą pigmentu (melaniny) w skórze. Choroba ta ma podłoże autoimmunologiczne i charakteryzuje się niszczeniem melanocytów, komórek odpowiedzialnych za produkcję melaniny, co skutkuje pojawianiem się odbarwionych plam na różnych częściach ciała. Chociaż nie jest chorobą zagrażającą życiu ani zdrowiu fizycznemu, bielactwo może prowadzić do znacznych problemów estetycznych, emocjonalnych oraz psychologicznych, zwłaszcza w przypadku osób z ciemniejszą karnacją, u których kontrast między zdrową a zmienioną skórą jest bardziej wyraźny.
Objawy
Głównym objawem bielactwa są odbarwione, mlecznobiałe plamy na skórze, które mogą mieć różne kształty i rozmiary. Plamy te najczęściej pojawiają się na odsłoniętych obszarach ciała, takich jak twarz, szyja, ręce oraz nogi, ale mogą występować również na skórze w miejscach zakrytych ubraniem. Bielactwo może dotyczyć także owłosionej skóry głowy, powodując odbarwienie włosów w tych miejscach, co prowadzi do pojawienia się siwych lub białych pasemek, nawet u młodych osób. W przypadku, gdy plamy pojawiają się wokół otworów ciała, takich jak usta, oczy czy nos, mogą wpływać na wygląd tych wrażliwych obszarów, co dodatkowo zwiększa dyskomfort psychiczny chorych.
Zmiany depigmentacyjne pojawiają się zazwyczaj symetrycznie, co oznacza, że obie strony ciała mogą być dotknięte w podobny sposób. Istnieją jednak przypadki, w których plamy pojawiają się asymetrycznie. Istnieją różne typy bielactwa, w tym bielactwo uogólnione, w którym depigmentacja występuje na dużej powierzchni skóry, oraz bielactwo segmentalne, które ogranicza się do jednej strony ciała. W niektórych przypadkach, depigmentacja może dotyczyć jedynie niewielkich obszarów skóry, ale u innych osób może postępować i obejmować większe partie ciała w miarę upływu czasu.
Czasami towarzyszącymi objawami mogą być pieczenie, świąd lub nadwrażliwość skóry, jednak nie są to objawy powszechne. Większość osób z bielactwem nie odczuwa fizycznych dolegliwości związanych z tym schorzeniem. Istotnym problemem może być jednak zwiększona wrażliwość skóry na działanie promieniowania słonecznego. W miejscach pozbawionych melaniny, skóra jest bardziej podatna na oparzenia słoneczne, co zmusza pacjentów do stosowania odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej, zwłaszcza podczas ekspozycji na słońce.
Choroba może również dotyczyć błon śluzowych, takich jak wewnętrzne powierzchnie ust czy nosa. Ponadto, u niektórych pacjentów może dojść do odbarwienia tęczówki oka, co jednak nie wpływa zazwyczaj na funkcje wzrokowe, chociaż w skrajnych przypadkach może przyczyniać się do fotowrażliwości.
Diagnostyka
Proces diagnostyki bielactwa rozpoczyna się zazwyczaj od szczegółowego wywiadu lekarskiego, w którym lekarz pyta pacjenta o historię choroby, występowanie bielactwa w rodzinie (ponieważ schorzenie to może mieć komponent genetyczny) oraz o czynniki, które mogły wpłynąć na pojawienie się objawów, takie jak stres, urazy skóry, infekcje czy nadmierna ekspozycja na słońce. Warto również wziąć pod uwagę inne schorzenia autoimmunologiczne, które mogą współistnieć z bielactwem, takie jak choroby tarczycy, cukrzyca typu 1 czy łysienie plackowate.
Następnym krokiem jest badanie fizykalne, podczas którego lekarz ocenia wygląd i rozmieszczenie odbarwionych plam. W wielu przypadkach do potwierdzenia diagnozy stosuje się tzw. lampę Wooda, która emituje promieniowanie ultrafioletowe (UV) o specyficznej długości fali. Pod jej wpływem odbarwione plamy skóry w bielactwie świecą na biało, co ułatwia odróżnienie ich od innych zmian skórnych, takich jak grzybice czy łuszczyca.
W niektórych przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe badania laboratoryjne, aby wykluczyć inne choroby autoimmunologiczne, które mogą współistnieć z bielactwem. Badania krwi mogą obejmować ocenę poziomów hormonów tarczycy (T3, T4, TSH), przeciwciał przeciwtarczycowych, a także markerów stanu zapalnego i innych wskaźników autoimmunologicznych, takich jak obecność przeciwciał ANA (przeciwjądrowych).
W rzadkich przypadkach, jeśli diagnoza nie jest jednoznaczna, może być konieczne pobranie biopsji skóry. Badanie histopatologiczne wycinka skóry pozwala na ocenę obecności melanocytów i ich uszkodzenia w obrębie zmiany, co może potwierdzić diagnozę bielactwa.
Leczenie
Leczenie bielactwa jest trudne i w wielu przypadkach ma charakter objawowy, ukierunkowany na poprawę wyglądu skóry oraz zahamowanie postępu choroby. Nie istnieje jeszcze skuteczna metoda, która pozwalałaby na całkowite wyleczenie choroby, dlatego celem terapii jest przywrócenie pigmentu w odbarwionych miejscach oraz zapobieganie dalszej depigmentacji.
Jednym z najczęściej stosowanych sposobów leczenia są terapie miejscowe z wykorzystaniem kortykosteroidów oraz inhibitorów kalcyneuryny, takich jak takrolimus i pimekrolimus. Kortykosteroidy mają działanie przeciwzapalne i mogą pomóc w zahamowaniu procesu autoimmunologicznego niszczenia melanocytów, jednak ich długotrwałe stosowanie niesie ze sobą ryzyko skutków ubocznych, takich jak ścieńczenie skóry czy pojawienie się teleangiektazji. Inhibitory kalcyneuryny, choć mniej agresywne, również mają na celu zahamowanie odpowiedzi immunologicznej organizmu przeciwko melanocytom.
Kolejną formą leczenia jest fototerapia, która polega na naświetlaniu skóry promieniowaniem UVB o wąskim spektrum (NB-UVB). Tego typu terapia stymuluje regenerację melanocytów i przywracanie pigmentu w skórze, jednak wymaga regularnych zabiegów, które mogą trwać od kilku miesięcy do kilku lat, aby osiągnąć zauważalne efekty. Fototerapia jest szczególnie skuteczna w przypadku bielactwa uogólnionego.
W niektórych przypadkach stosuje się również terapie skojarzone, łączące fototerapię z leczeniem miejscowym, co może zwiększać skuteczność terapii. Istnieją także metody chirurgiczne, które obejmują przeszczepianie melanocytów do odbarwionych miejsc, jednak są to metody kosztowne, inwazyjne i stosowane głównie u pacjentów z ograniczoną postacią choroby.
Dla osób z bardzo zaawansowanym bielactwem, w którym depigmentacja objęła większość ciała, jedną z opcji jest depigmentacja pozostałej części skóry w celu uzyskania jednolitego koloru. Depigmentacja polega na stosowaniu środków chemicznych, takich jak monobenzon, które trwale niszczą melanocyty w pozostałych fragmentach skóry, prowadząc do jej całkowitego wybielenia.
Istotną częścią leczenia bielactwa jest również wsparcie psychologiczne. Ponieważ choroba może wywoływać poważne problemy emocjonalne, wielu pacjentów korzysta z terapii psychologicznej lub grup wsparcia, które pomagają im radzić sobie z trudnościami związanymi z wyglądem zewnętrznym i akceptacją choroby.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.