Brodawki wirusowe

Brodawki wirusowe, zwane także kurzajkami, są powszechnymi, łagodnymi zmianami skórnymi wywołanymi przez wirusy z grupy ludzkich wirusów brodawczaka (HPV). Występują one najczęściej na dłoniach, stopach oraz innych częściach ciała i mogą przyjmować różnorodne formy. Chociaż brodawki wirusowe są z reguły nieszkodliwe, mogą być uciążliwe, zwłaszcza gdy powodują dyskomfort lub pojawiają się na widocznych obszarach ciała.

Umów usługę

Wszystkie schorzenia

Brodawki wirusowe

Umów wizytę

Wszystkie schorzenia

Objawy

Brodawki wirusowe mogą przybierać różne postacie i objawy zależne od ich lokalizacji oraz typu wirusa HPV, który jest odpowiedzialny za zakażenie. Najczęściej spotykanym typem są brodawki zwykłe (verrucae vulgares), które mają postać małych, twardych grudek o chropowatej powierzchni, często pokrytych drobnymi czarnymi kropkami. Kropki te są wynikiem zakrzepniętych naczyń krwionośnych, co stanowi jedną z charakterystycznych cech brodawek wirusowych. Brodawki zwykłe pojawiają się głównie na dłoniach i palcach, ale mogą występować także na innych częściach ciała, takich jak kolana czy twarz.

Kolejnym typem są brodawki płaskie (verrucae planae), które są mniejsze, gładkie i mają płaską powierzchnię. Często występują w większych grupach, a ich kolor może być różowy, beżowy lub brązowy. Brodawki te pojawiają się zazwyczaj na twarzy, dłoniach oraz ramionach. Inny rodzaj to brodawki stóp, zwane także brodawkami podeszwowymi (verrucae plantares), które charakteryzują się bolesnymi, zgrubiałymi zmianami, często przypominającymi odciski. Brodawki te mogą powodować znaczny dyskomfort, zwłaszcza podczas chodzenia, ponieważ wywierają nacisk na tkanki znajdujące się pod nimi.

Rzadziej występującymi brodawkami są brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste), które mogą być przenoszone drogą płciową i pojawiają się na genitaliach oraz w okolicach odbytu. W większości przypadków brodawki wirusowe są bezbolesne, ale w zależności od lokalizacji mogą powodować dyskomfort lub ból. Objawy te mogą być bardziej dokuczliwe w przypadku brodawek na stopach i w miejscach narażonych na nacisk i tarcie. Brodawki wirusowe są wysoce zaraźliwe i mogą rozprzestrzeniać się poprzez bezpośredni kontakt skórny lub kontakt z zakażonymi przedmiotami, takimi jak ręczniki czy obuwie.

Diagnostyka

Diagnostyka brodawek wirusowych opiera się głównie na badaniu klinicznym przeprowadzanym przez dermatologa. Na podstawie wyglądu zmiany skórnej oraz charakterystycznych cech, takich jak chropowata powierzchnia czy obecność zakrzepniętych naczyń krwionośnych, lekarz zazwyczaj jest w stanie postawić wstępną diagnozę. W przypadkach, gdy brodawki wirusowe mają nietypowy wygląd lub występują na nietypowych obszarach ciała, może być konieczne zastosowanie dodatkowych narzędzi diagnostycznych, takich jak dermatoskopia.

Dermatoskopia pozwala na dokładne oglądanie zmian skórnych w dużym powiększeniu, co umożliwia lekarzowi ocenę powierzchni brodawki oraz zidentyfikowanie charakterystycznych cech dla brodawek wirusowych, takich jak czarne punkty będące zakrzepniętymi naczyniami krwionośnymi. W przypadkach, gdy istnieje podejrzenie, że zmiana może być nowotworowa lub nietypowa, lekarz może zalecić biopsję, która polega na pobraniu fragmentu tkanki do badania histopatologicznego. Biopsja pozwala na dokładne zbadanie struktury komórkowej i wykluczenie ewentualnych zmian złośliwych. Takie przypadki są jednak rzadkie, ponieważ brodawki wirusowe rzadko przekształcają się w nowotwory.

Warto również zwrócić uwagę, że niektóre rodzaje brodawek, zwłaszcza te, które pojawiają się na genitaliach, mogą wymagać bardziej szczegółowej diagnostyki, w tym badania w kierunku HPV i innych infekcji przenoszonych drogą płciową. W tych przypadkach konieczne może być skonsultowanie się z ginekologiem lub urologiem, aby ocenić pełny zakres problemu zdrowotnego.

Leczenie

Leczenie brodawek wirusowych może być różnorodne, w zależności od ich lokalizacji, liczby oraz stopnia nasilenia objawów. Wiele brodawek wirusowych ustępuje samoistnie, jednak proces ten może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. W przypadku, gdy brodawki są uciążliwe lub bolesne, stosuje się metody leczenia mające na celu ich usunięcie lub przyspieszenie ich gojenia.

Jednym z najczęściej stosowanych sposobów leczenia brodawek wirusowych jest krioterapia, czyli zamrażanie brodawki ciekłym azotem. Proces ten powoduje zniszczenie tkanki brodawki, która z czasem odpada. Krioterapia jest skuteczna, jednak może wymagać kilku sesji, zwłaszcza w przypadku większych brodawek. Metoda ta może być stosowana zarówno w leczeniu brodawek zwykłych, jak i podeszwowych, chociaż w przypadku brodawek na stopach leczenie może być bardziej bolesne ze względu na nacisk wywierany na miejsce zabiegu.

Inną metodą jest elektrokoagulacja, która polega na użyciu prądu elektrycznego w celu zniszczenia tkanki brodawki. Elektrokoagulacja może być skuteczna, ale może pozostawić blizny, szczególnie jeśli brodawka jest duża lub głęboko osadzona. Często stosowana jest również laseroterapia, która polega na zniszczeniu brodawki za pomocą promieniowania laserowego. Laseroterapia jest szczególnie skuteczna w przypadku brodawek opornych na inne metody leczenia, a także w leczeniu brodawek genitalnych.

W leczeniu brodawek wirusowych stosuje się także preparaty keratolityczne zawierające kwas salicylowy lub kwas mlekowy, które pomagają w rozpuszczeniu twardej warstwy keratyny na powierzchni brodawki. Preparaty te dostępne są w postaci płynów, maści lub plastrów i mogą być stosowane samodzielnie przez pacjenta. Terapia kwasami może trwać kilka tygodni i wymaga regularnego stosowania, aby osiągnąć oczekiwane efekty.

W niektórych przypadkach, gdy brodawki wirusowe są oporne na inne metody leczenia lub występują w bardzo dużej liczbie, stosuje się immunoterapię. Immunoterapia polega na stosowaniu leków stymulujących układ odpornościowy pacjenta do zwalczania infekcji wirusowej. Mogą to być leki miejscowe, takie jak imikwimod, lub bardziej złożone metody immunoterapii, takie jak stosowanie szczepionek przeciwko HPV.

Leczenie brodawek wirusowych jest zróżnicowane i dobierane indywidualnie w zależności od potrzeb pacjenta oraz specyfiki zmian skórnych. Warto zaznaczyć, że brodawki wirusowe, choć łagodne, mogą być nawracające, dlatego istotne jest dbanie o higienę oraz unikanie kontaktu z zakażonymi przedmiotami, aby zmniejszyć ryzyko ponownego wystąpienia infekcji. W przypadku niepewności co do rodzaju zmiany skórnej lub braku skuteczności samodzielnych metod leczenia, zawsze warto zasięgnąć porady dermatologa, który dobierze odpowiednie metody terapeutyczne.