Objawy
Choroba Addisona, znana również jako pierwotna niewydolność kory nadnerczy, jest rzadkim schorzeniem endokrynologicznym, w którym nadnercza nie produkują wystarczającej ilości hormonów steroidowych, głównie kortyzolu i aldosteronu. Objawy choroby Addisona są często niespecyficzne i mogą rozwijać się powoli, co sprawia, że diagnoza może być trudna i opóźniona.
Objawy ogólne:
Przewlekłe zmęczenie: Jednym z najczęstszych i najbardziej uciążliwych objawów jest przewlekłe zmęczenie i osłabienie, które nie ustępuje nawet po odpoczynku.
Utrata masy ciała: Niezamierzona utrata masy ciała, spowodowana zmniejszonym apetytem i nudnościami.
Brak apetytu: Pacjenci często doświadczają znacznego zmniejszenia apetytu, co może prowadzić do utraty masy ciała.
Objawy związane z niedoborem kortyzolu:
Hipoglikemia: Niskie poziomy glukozy we krwi, które mogą powodować objawy takie jak osłabienie, zawroty głowy, poty, drżenie i omdlenia.
Niskie ciśnienie krwi: Hipotonia ortostatyczna, czyli spadek ciśnienia krwi przy wstawaniu z pozycji siedzącej lub leżącej, może powodować zawroty głowy i omdlenia.
Bóle mięśni i stawów: Uporczywe bóle mięśniowe i stawowe, które mogą być mylone z innymi chorobami reumatycznymi.
Zmiany nastroju: Depresja, drażliwość, lęki i inne zmiany nastroju mogą występować w wyniku niedoboru kortyzolu.
Objawy związane z niedoborem aldosteronu:
Hiponatremia: Niskie stężenie sodu we krwi, prowadzące do objawów takich jak ból głowy, nudności, wymioty, skurcze mięśni i dezorientacja.
Hiperkaliemia: Podwyższone stężenie potasu we krwi, co może prowadzić do zaburzeń rytmu serca i osłabienia mięśni.
Odwodnienie: Zmniejszona zdolność organizmu do zatrzymywania wody, co może prowadzić do odwodnienia i dalszego obniżenia ciśnienia krwi.
Objawy specyficzne dla choroby Addisona:
Hipermelanoza: Charakterystyczne ciemnienie skóry, szczególnie w miejscach narażonych na tarcie, takich jak łokcie, kolana, kostki, fałdy skórne, blizny i linie na dłoniach. Może również występować ciemnienie błon śluzowych, np. dziąseł.
Głód soli: Intensywne pragnienie soli, wynikające z niedoboru aldosteronu i utraty sodu przez nerki.
Bóle brzucha: Mogą występować bóle brzucha, nudności i wymioty.
Diagnostyka
Diagnostyka choroby Addisona wymaga dokładnego podejścia, które obejmuje wywiad lekarski, badania fizykalne oraz szeroki zakres badań laboratoryjnych i obrazowych.
Wywiad lekarski:
Historia objawów: Lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat objawów, ich początku, nasilenia oraz czasu trwania. Ważne jest zrozumienie, jakie czynniki mogą nasilać objawy oraz jakie są objawy towarzyszące.
Historia chorób: Informacje o wcześniejszych chorobach autoimmunologicznych, infekcjach, urazach oraz stosowanych lekach, które mogą wpływać na funkcję nadnerczy.
Historia rodzinna: Ważne jest również zrozumienie historii rodzinnej, ponieważ choroba Addisona może być związana z innymi chorobami autoimmunologicznymi.
Badanie fizykalne:
Inspekcja skóry: Lekarz ocenia wygląd skóry pod kątem hiperpigmentacji, szczególnie w miejscach narażonych na tarcie.
Pomiar ciśnienia krwi: Ocena ciśnienia krwi, zarówno w pozycji leżącej, jak i stojącej, w celu wykrycia hipotensji ortostatycznej.
Badanie jamy ustnej: Ocena błon śluzowych jamy ustnej pod kątem ciemnienia.
Badania laboratoryjne:
Testy hormonalne: Najważniejsze badania obejmują pomiar poziomu kortyzolu i ACTH we krwi. Niski poziom kortyzolu i wysoki poziom ACTH są charakterystyczne dla choroby Addisona.
Test stymulacji ACTH (test Synacthen): Podanie syntetycznego ACTH i pomiar poziomu kortyzolu przed i po podaniu. Brak odpowiedniego wzrostu poziomu kortyzolu po stymulacji potwierdza diagnozę.
Elektrolity: Badania krwi w celu oceny poziomu sodu, potasu i glukozy. Hiponatremia, hiperkaliemia i hipoglikemia są typowe dla choroby Addisona.
Przeciwciała: Testy na obecność przeciwciał przeciwnadnerczowych mogą potwierdzić autoimmunologiczne podłoże choroby.
Badania obrazowe:
Tomografia komputerowa (CT) nadnerczy: Może być używana do oceny wielkości i struktury nadnerczy, co pomaga wykluczyć inne przyczyny niewydolności nadnerczy, takie jak guzy, przerzuty lub infekcje.
Rezonans magnetyczny (MRI): Rzadziej stosowany, ale może dostarczyć dodatkowych informacji o strukturze nadnerczy i przysadki mózgowej.
Inne badania:
Testy immunologiczne: Badania na obecność innych chorób autoimmunologicznych, które mogą współistnieć z chorobą Addisona, takich jak choroba Hashimoto, cukrzyca typu 1, niedoczynność tarczycy czy niedokrwistość złośliwa.
Leczenie
Leczenie choroby Addisona polega na substytucji brakujących hormonów, aby zastąpić funkcje niewydolnych nadnerczy. Leczenie jest zwykle skuteczne i pozwala na normalne życie, o ile jest prowadzone regularnie i dokładnie monitorowane.
Farmakoterapia:
Glukokortykoidy: Podstawą leczenia są glukokortykoidy, które zastępują niedobór kortyzolu. Najczęściej stosowane są hydrokortyzon, prednizon lub deksametazon. Dawkowanie jest indywidualnie dostosowywane w zależności od potrzeb pacjenta i może wymagać zwiększenia w sytuacjach stresowych, takich jak infekcje, urazy czy zabiegi chirurgiczne.
Mineralokortykoidy: Fludrokortyzon jest stosowany w celu zastąpienia niedoboru aldosteronu. Pomaga to w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej i utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi.
Monitorowanie i dostosowywanie dawki:
Regularne badania kontrolne: Pacjenci powinni regularnie odwiedzać lekarza w celu monitorowania poziomów elektrolitów, glukozy i ciśnienia krwi oraz oceny ogólnego stanu zdrowia.
Dostosowanie dawki: Dawki hormonów mogą być dostosowywane w zależności od wyników badań i objawów pacjenta. W sytuacjach stresowych może być konieczne tymczasowe zwiększenie dawki glukokortykoidów.
Postępowanie w sytuacjach kryzysowych:
Zespół Addisona (kryzys nadnerczowy): W przypadku ostrej niewydolności nadnerczy, czyli kryzysu nadnerczowego, konieczne jest natychmiastowe leczenie szpitalne. Leczenie obejmuje dożylne podawanie glukokortykoidów (hydrokortyzonu), płynów i elektrolitów w celu ustabilizowania stanu pacjenta.
Edukacja pacjenta: Pacjenci powinni być edukowani na temat rozpoznawania objawów kryzysu nadnerczowego i konieczności szybkiego zgłoszenia się po pomoc medyczną. Zaleca się noszenie identyfikatora medycznego informującego o chorobie Addisona.
Styl życia i profilaktyka:
Dieta: Pacjenci powinni przestrzegać zrównoważonej diety bogatej w sól, zwłaszcza jeśli przyjmują fludrokortyzon. Ważne jest również utrzymanie odpowiedniego nawodnienia.
Unikanie stresu: Ograniczenie stresu fizycznego i emocjonalnego jest kluczowe, ponieważ sytuacje stresowe mogą zwiększać zapotrzebowanie na kortyzol.
Regularna aktywność fizyczna: Utrzymanie aktywności fizycznej dostosowanej do indywidualnych możliwości pacjenta pomaga w poprawie ogólnej kondycji zdrowotnej i samopoczucia.
Alternatywne metody leczenia:
Wsparcie psychologiczne: Pacjenci z chorobą Addisona mogą korzystać z poradnictwa psychologicznego w celu radzenia sobie ze stresem i adaptacją do życia z przewlekłą chorobą.
Grupy wsparcia: Dołączenie do grup wsparcia może pomóc pacjentom w wymianie doświadczeń i uzyskaniu wsparcia od innych osób z podobnymi problemami zdrowotnymi.
Leczenie choroby Addisona wymaga ścisłej współpracy między pacjentem a zespołem medycznym, regularnego monitorowania stanu zdrowia i dostosowywania terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. Z odpowiednim leczeniem, pacjenci z chorobą Addisona mogą prowadzić pełne, aktywne życie.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
