Objawy
Choroba Gravesa-Basedowa, znana również jako nadczynność tarczycy wywołana przez przeciwciała przeciwko receptorowi TSH (TRAb), jest autoimmunologicznym schorzeniem tarczycy, prowadzącym do nadprodukcji hormonów tarczycy (T3 i T4). Jest to najczęstsza przyczyna nadczynności tarczycy i charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, które wynikają z przyspieszenia metabolizmu oraz specyficznych zmian ocznych i skórnych.
Objawy ogólne:
Przyspieszenie metabolizmu: Pacjenci często zgłaszają utratę masy ciała mimo zwiększonego apetytu. Wynika to z przyspieszonego metabolizmu spowodowanego nadmiarem hormonów tarczycy.
Zmęczenie i osłabienie: Mimo nadpobudliwości metabolicznej pacjenci mogą odczuwać zmęczenie, osłabienie mięśniowe i ogólne osłabienie.
Objawy sercowo-naczyniowe:
Tachykardia: Przyspieszone bicie serca jest powszechnym objawem, często przekraczającym 100 uderzeń na minutę w spoczynku.
Arytmie: W szczególności migotanie przedsionków, które może prowadzić do powikłań zakrzepowo-zatorowych.
Nadciśnienie tętnicze: Zwiększone ciśnienie krwi, zwłaszcza skurczowe.
Objawy nerwowo-mięśniowe:
Drżenie: Drobne, szybkie drżenie rąk.
Nadpobudliwość: Pacjenci mogą być nerwowi, drażliwi, mieć trudności z koncentracją i doświadczyć bezsenności.
Osłabienie mięśni: Zwłaszcza mięśni proksymalnych, co może prowadzić do trudności z wchodzeniem po schodach czy wstawaniem z krzesła.
Objawy termoregulacyjne:
Nietolerancja ciepła: Nadmierne pocenie się, uczucie gorąca nawet w chłodniejszych warunkach.
Ciepła i wilgotna skóra: Skóra jest często ciepła, wilgotna i może być zaczerwieniona.
Objawy oczne (oftalmopatia Gravesa):
Wytrzeszcz oczu (eksoftalmia): Widoczne wysunięcie gałek ocznych z oczodołów, co jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów.
Podwójne widzenie: Wynika z zajęcia mięśni ocznych.
Podrażnienie oczu: Zaczerwienienie, obrzęk powiek, nadmierne łzawienie, uczucie piasku w oczach.
Ból i dyskomfort: Ból za gałką oczną, uczucie ciśnienia, światłowstręt.
Objawy skórne (dermopatia Gravesa):
Obrzęk przedgoleniowy: Często zwany obrzękiem śluzowatym, pojawia się na przedniej części nóg i może być twardy, nierówny, o czerwonawym lub brązowawym zabarwieniu.
Objawy gastroenterologiczne:
Zwiększony apetyt: Często towarzyszy mu utrata masy ciała.
Biegunki: Przyspieszenie perystaltyki jelitowej, co może prowadzić do częstszych wypróżnień lub biegunek.
Objawy układu rozrodczego:
Nieregularne miesiączki: U kobiet mogą wystąpić zaburzenia cyklu miesiączkowego, w tym brak miesiączki (amenorrhea).
Zmniejszone libido: Zarówno u mężczyzn, jak i kobiet.
Ginekomastia: U mężczyzn może dojść do rozrostu gruczołów piersiowych.
Objawy psychiczne:
Zaburzenia nastroju: Drażliwość, lęk, depresja, w skrajnych przypadkach psychoza.
Problemy z koncentracją: Trudności z pamięcią i koncentracją, co może wpływać na zdolność do pracy i nauki.
Diagnostyka
Diagnostyka choroby Gravesa-Basedowa jest wieloetapowym procesem, który obejmuje ocenę kliniczną, badania laboratoryjne oraz badania obrazowe. Celem diagnostyki jest potwierdzenie nadczynności tarczycy, zidentyfikowanie autoimmunologicznego podłoża choroby oraz ocena nasilenia zmian ocznych i skórnych.
Wywiad lekarski i badanie fizykalne:
Historia objawów: Lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat objawów, ich początku, nasilenia oraz wpływu na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Ważne jest zrozumienie, jakie czynniki mogą nasilać objawy oraz czy pacjent miał wcześniej choroby tarczycy lub inne schorzenia autoimmunologiczne.
Badanie fizykalne: Obejmuje ocenę wielkości tarczycy (badanie palpacyjne w celu wykrycia wola), oceny rytmu serca, ciśnienia krwi, skóry oraz oczu (w tym objawów oftalmopatii Gravesa).
Badania laboratoryjne:
Stężenie hormonów tarczycy: Oznaczenie poziomu wolnych hormonów tarczycy (fT3 i fT4), które są zwykle podwyższone w chorobie Gravesa-Basedowa.
Stężenie TSH: Oznaczenie poziomu tyreotropiny (TSH), który jest zazwyczaj obniżony z powodu ujemnego sprzężenia zwrotnego między wysokim poziomem hormonów tarczycy a przysadką mózgową.
Przeciwciała przeciwtarczycowe: Oznaczenie obecności przeciwciał przeciw receptorowi TSH (TRAb), które są charakterystyczne dla choroby Gravesa-Basedowa. Można również oznaczyć przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej (anti-TPO) oraz przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anti-Tg).
Badania obrazowe:
Scyntygrafia tarczycy: Umożliwia ocenę wychwytu radioaktywnego jodu przez tarczycę, co jest zwykle zwiększone w chorobie Gravesa-Basedowa. Badanie to pomaga również w różnicowaniu przyczyn nadczynności tarczycy.
Ultrasonografia tarczycy: Umożliwia ocenę struktury tarczycy, wykrycie obecności wola oraz ewentualnych guzków tarczycy. Może również ocenić przepływ krwi w tarczycy za pomocą ultrasonografii dopplerowskiej.
MRI oczodołów: W przypadku nasilenia objawów oftalmopatii Gravesa, MRI oczodołów może być użyte do oceny stopnia zajęcia mięśni ocznych oraz tkanek miękkich wokół gałek ocznych.
Testy czynnościowe:
Test z deksametazonem: Może być używany w celu różnicowania między nadczynnością tarczycy a innymi przyczynami objawów podobnych do nadczynności tarczycy.
Diagnostyka różnicowa:
Wykluczenie innych przyczyn nadczynności tarczycy: Ważne jest wykluczenie innych przyczyn nadczynności tarczycy, takich jak wole toksyczne guzkowe, zapalenie tarczycy czy nadczynność indukowana jodem.
Leczenie
Leczenie choroby Gravesa-Basedowa jest złożone i obejmuje trzy główne podejścia terapeutyczne: leczenie farmakologiczne, leczenie jodem radioaktywnym oraz leczenie chirurgiczne. Wybór metody leczenia zależy od wielu czynników, w tym nasilenia objawów, wieku pacjenta, współistniejących schorzeń oraz preferencji pacjenta.
Leczenie farmakologiczne:
Leki przeciwtarczycowe: Są to podstawowe leki stosowane w leczeniu choroby Gravesa-Basedowa, które hamują syntezę hormonów tarczycy. Najczęściej stosowane są tiamazol (metimazol) oraz propylotiouracyl (PTU). Leki te są zwykle stosowane przez 12-18 miesięcy, po czym ocenia się, czy choroba przeszła w remisję.
Beta-blokery: Leki te, takie jak propranolol, są stosowane w celu łagodzenia objawów sercowo-naczyniowych, takich jak tachykardia, drżenie i lęk. Nie wpływają one na produkcję hormonów tarczycy, ale mogą znacznie poprawić komfort życia pacjenta.
Kortykosteroidy: W przypadkach nasilonej oftalmopatii Gravesa, kortykosteroidy (np. prednizon) mogą być stosowane w celu zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku tkanek oczodołowych.
Leczenie jodem radioaktywnym (I-131):
Mechanizm działania: Jod radioaktywny jest wchłaniany przez tarczycę i powoduje stopniowe niszczenie komórek tarczycy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji hormonów tarczycy. Jest to skuteczna i bezpieczna metoda leczenia, szczególnie u pacjentów dorosłych.
Przebieg leczenia: Leczenie polega na doustnym podaniu kapsułki lub płynu zawierającego jod radioaktywny. Efekty leczenia są zazwyczaj widoczne po kilku tygodniach do kilku miesięcy. W niektórych przypadkach może być konieczne powtórzenie zabiegu.
Skutki uboczne: Najczęstszym skutkiem ubocznym leczenia jodem radioaktywnym jest niedoczynność tarczycy, która wymaga leczenia substytucyjnego hormonami tarczycy.
Leczenie chirurgiczne:
Tyreoidektomia: Całkowite lub częściowe usunięcie tarczycy może być rozważane u pacjentów, u których inne metody leczenia są nieskuteczne, przeciwwskazane lub nieakceptowane. Chirurgia jest również preferowana u pacjentów z dużym wolem, guzkami tarczycy lub podejrzeniem raka tarczycy.
Przygotowanie do operacji: Przed zabiegiem pacjenci są zwykle leczeni lekami przeciwtarczycowymi oraz beta-blokerami w celu osiągnięcia eutyreozy (normalnego poziomu hormonów tarczycy) i zmniejszenia ryzyka powikłań operacyjnych.
Powikłania: Potencjalne powikłania operacji obejmują niedoczynność tarczycy, uszkodzenie nerwu krtaniowego wstecznego (prowadzące do chrypki) oraz niedoczynność przytarczyc (prowadząca do hipokalcemii).
Leczenie oftalmopatii Gravesa:
Leczenie farmakologiczne: Kortykosteroidy są podstawą leczenia w przypadku ciężkiej oftalmopatii. Immunosupresanty (np. cyklosporyna) mogą być stosowane w przypadkach opornych na kortykosteroidy.
Radioterapia orbitalna: Może być stosowana jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego w celu zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku tkanek oczodołowych.
Chirurgia orbitalna: W przypadkach znacznego wytrzeszczu, ucisku nerwu wzrokowego lub zaburzeń widzenia, może być konieczna dekompresja oczodołu. Operacje korekcyjne powiek mogą być również wykonywane w celu poprawy funkcji i wyglądu oczu.
Leczenie dermopatii Gravesa:
Kortykosteroidy miejscowe: Stosowanie maści lub kremów kortykosteroidowych w celu zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku skóry.
Okluzje: Stosowanie bandaży elastycznych lub opatrunków okluzyjnych w celu zmniejszenia obrzęku i poprawy wchłaniania kortykosteroidów.
Leczenie choroby Gravesa-Basedowa wymaga multidyscyplinarnego podejścia, które obejmuje endokrynologów, okulistów, chirurgów oraz specjalistów medycyny nuklearnej. Regularne monitorowanie stanu pacjentów oraz dostosowywanie terapii są kluczowe dla osiągnięcia optymalnych wyników i poprawy jakości życia pacjentów.
Konsultacje specjalistów
Konsultacja endokrynologa
250,00 zł
Telekonsultacja endokrynologa
150,00 zł
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.