Objawy
Choroby endokrynologiczne wynikają z zaburzeń funkcjonowania gruczołów wydzielania wewnętrznego, które produkują hormony regulujące wiele procesów metabolicznych, rozwojowych i funkcjonalnych organizmu. Objawy tych chorób są zróżnicowane i zależą od rodzaju gruczołu, który jest dotknięty, oraz od nadmiaru lub niedoboru produkowanych hormonów. Poniżej przedstawiono objawy kilku głównych chorób endokrynologicznych:
Nadczynność tarczycy (hipertyreoza):
Przyspieszenie metabolizmu: Utrata masy ciała mimo zwiększonego apetytu.
Nadpobudliwość: Nerwowość, drażliwość, bezsenność.
Zwiększona potliwość: Nadmierne pocenie się i nietolerancja ciepła.
Tachykardia: Przyspieszone bicie serca, czasami kołatanie serca.
Osłabienie mięśni: Zwłaszcza mięśni proksymalnych.
Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza):
Spowolnienie metabolizmu: Przyrost masy ciała mimo normalnego apetytu.
Zmęczenie: Uczucie ciągłego zmęczenia i osłabienia.
Nietolerancja zimna: Zwiększona wrażliwość na zimno.
Sucha skóra: Skóra staje się sucha, szorstka i łuszcząca się.
Bradykardia: Spowolnione bicie serca.
Choroba Addisona (niedoczynność nadnerczy):
Przebarwienia skóry: Hiperpigmentacja, zwłaszcza na skórze narażonej na słońce, bliznach i zgięciach skóry.
Zmęczenie i osłabienie: Ogólne uczucie osłabienia i zmęczenia.
Niskie ciśnienie krwi: Hipotonia ortostatyczna (zawroty głowy przy wstawaniu).
Zmniejszony apetyt i utrata masy ciała: Niezamierzona utrata masy ciała i brak apetytu.
Sól-wrażliwość: Chęć na słone pokarmy.
Zespół Cushinga (nadczynność nadnerczy):
Przyrost masy ciała: Otyłość centralna z cienkimi kończynami.
Cushingoidalne cechy twarzy: Okrągła, pełna twarz (twarz księżycowata).
Cienka, krucha skóra: Skłonność do siniaków i rozstępów (striae).
Nadciśnienie: Wysokie ciśnienie krwi.
Osłabienie mięśni: Zwłaszcza mięśni proksymalnych.
Cukrzyca typu 1 i typu 2:
Polidypsja i poliuria: Nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu.
Polifagia: Zwiększony apetyt.
Utrata masy ciała: Niezamierzona utrata wagi.
Zmęczenie: Ogólne uczucie zmęczenia.
Zaburzenia widzenia: Niewyraźne widzenie.
Diagnostyka
Diagnostyka chorób endokrynologicznych jest złożonym procesem, który obejmuje szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz szeroki wachlarz badań laboratoryjnych i obrazowych. Celem diagnostyki jest potwierdzenie obecności zaburzeń hormonalnych, ocena stopnia ich nasilenia oraz identyfikacja przyczyn.
Wywiad lekarski i badanie fizykalne:
Historia objawów: Lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat objawów pacjenta, ich nasilenia, czasu trwania oraz wszelkich czynników mogących wpływać na stan zdrowia, takich jak leki, dieta, styl życia.
Historia rodzinna: Ważne jest uzyskanie informacji o występowaniu chorób endokrynologicznych w rodzinie, co może wskazywać na genetyczne predyspozycje.
Badanie fizykalne: Obejmuje ocenę stanu ogólnego pacjenta, w tym wzrostu, masy ciała, ciśnienia krwi, skóry, włosów, paznokci oraz badanie palpacyjne gruczołów wydzielania wewnętrznego (np. tarczycy, nadnerczy).
Badania laboratoryjne:
Hormony tarczycy: Pomiar stężenia TSH, fT3 i fT4 w surowicy krwi w celu oceny funkcji tarczycy.
Hormony nadnerczy: Pomiar poziomów kortyzolu, aldosteronu, ACTH, reniny w surowicy krwi oraz w dobowej zbiórce moczu.
Hormony płciowe: Oznaczenie poziomów estrogenów, progesteronu, testosteronu, LH, FSH w celu oceny funkcji gonad.
Testy tolerancji glukozy: Doustny test tolerancji glukozy (OGTT) oraz pomiar stężenia glukozy na czczo i hemoglobiny glikowanej (HbA1c) w diagnostyce cukrzycy.
Insulina i peptyd C: Pomiar poziomów insuliny i peptydu C w celu oceny funkcji trzustki.
Testy dynamiczne:
Test stymulacji ACTH: Ocena rezerwy nadnerczy poprzez podanie syntetycznego ACTH i pomiar poziomu kortyzolu przed i po stymulacji.
Test hamowania deksametazonem: Wykorzystuje się go do oceny osi podwzgórze-przysadka-nadnercza w diagnostyce zespołu Cushinga.
Testy stymulacji hormonem wzrostu: Stosowane w diagnostyce niedoboru hormonu wzrostu poprzez podanie GHRH lub argininy i pomiar poziomu hormonu wzrostu.
Badania obrazowe:
Ultrasonografia: Ocena struktury tarczycy, nadnerczy oraz jajników i jąder.
Rezonans magnetyczny (MRI): Szczególnie użyteczny w diagnostyce guzów przysadki mózgowej oraz nadnerczy.
Tomografia komputerowa (CT): Stosowana do oceny guzków tarczycy, nadnerczy oraz innych struktur endokrynologicznych.
Scyntygrafia: Używana do oceny funkcji tarczycy poprzez pomiar wychwytu radioaktywnego jodu lub technetu.
Leczenie
Leczenie chorób endokrynologicznych zależy od rodzaju choroby, stopnia jej zaawansowania oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Celem leczenia jest przywrócenie równowagi hormonalnej, złagodzenie objawów oraz zapobieganie powikłaniom.
Farmakoterapia:
Leki hormonalne: Stosowane w celu zastąpienia brakujących hormonów lub hamowania nadmiernej produkcji hormonów. Przykłady obejmują lewotyroksynę w niedoczynności tarczycy, insulina w cukrzycy typu 1, hydrokortyzon w chorobie Addisona.
Leki przeciwtarczycowe: Takie jak metimazol i propylotiouracyl w nadczynności tarczycy.
Leki hamujące wydzielanie hormonów: Leki takie jak oktreotyd w akromegalii, leki antyandrogenowe w hirsutyzmie.
Leki przeciwhormonalne: Tamoksyfen w leczeniu raka piersi zależnego od estrogenów.
Leczenie chirurgiczne:
Operacje usunięcia guzków tarczycy: Tyroidektomia częściowa lub całkowita w przypadku guzów tarczycy lub ciężkiej nadczynności tarczycy.
Operacje przysadki mózgowej: Usunięcie guzów przysadki za pomocą przezklinowej chirurgii endoskopowej.
Adrenalektomia: Usunięcie nadnerczy w przypadku guzów nadnerczy lub zespołu Cushinga.
Radioterapia:
Radioterapia zewnętrzna: Stosowana w leczeniu guzów przysadki oraz tarczycy.
Terapia jodem radioaktywnym: Stosowana w leczeniu nadczynności tarczycy i raka tarczycy poprzez niszczenie nadmiernie aktywnych komórek tarczycy.
Terapie wspomagające i zmiany stylu życia:
Dieta i suplementacja: W przypadku niedoborów witamin i minerałów, takich jak witamina D w niedoczynności tarczycy lub wapń w osteoporozie.
Ćwiczenia fizyczne: Regularna aktywność fizyczna w celu kontroli masy ciała i poprawy metabolizmu, szczególnie w cukrzycy typu 2.
Monitorowanie glikemii: Regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi w celu optymalnego zarządzania cukrzycą.
Leczenie objawowe i wspomagające:
Fizjoterapia: Pomaga w utrzymaniu ruchomości i siły mięśniowej, szczególnie u pacjentów z osłabieniem mięśniowym.
Terapia zajęciowa: Pomaga pacjentom dostosować codzienne czynności w celu zmniejszenia obciążenia stawów i poprawy jakości życia.
Monitorowanie i prewencja powikłań:
Regularne wizyty kontrolne: Stałe monitorowanie stanu zdrowia i skuteczności leczenia przez lekarza endokrynologa.
Badania przesiewowe: Regularne badania w kierunku powikłań, takich jak badania oczu w cukrzycy, monitorowanie poziomu elektrolitów w chorobie Addisona.
Leczenie chorób endokrynologicznych wymaga zindywidualizowanego podejścia oraz współpracy z zespołem medycznym, w tym endokrynologami, chirurgami, dietetykami, fizjoterapeutami oraz innymi specjalistami, aby osiągnąć jak najlepsze wyniki terapeutyczne i poprawić jakość życia pacjentów. Regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz dostosowywanie strategii leczenia są kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobą.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.