Choroby przenoszone drogą płciową
Choroby przenoszone drogą płciową (STD, ang. sexually transmitted diseases), znane również jako infekcje przenoszone drogą płciową (STI, ang. sexually transmitted infections), stanowią grupę chorób zakaźnych, które są przenoszone głównie przez kontakt seksualny. Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należą chlamydioza, rzeżączka, kiła, opryszczka narządów płciowych, wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), wirus HIV, a także infekcje wywoływane przez drożdżaki, pierwotniaki i pasożyty. Choroby te mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niepłodność, nowotwory, oraz zwiększają ryzyko zakażenia wirusem HIV.
Choroby przenoszone drogą płciową
Choroby przenoszone drogą płciową (STD, ang. sexually transmitted diseases), znane również jako infekcje przenoszone drogą płciową (STI, ang. sexually transmitted infections), stanowią grupę chorób zakaźnych, które są przenoszone głównie przez kontakt seksualny. Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należą chlamydioza, rzeżączka, kiła, opryszczka narządów płciowych, wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), wirus HIV, a także infekcje wywoływane przez drożdżaki, pierwotniaki i pasożyty. Choroby te mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niepłodność, nowotwory, oraz zwiększają ryzyko zakażenia wirusem HIV.
Objawy
Objawy chorób przenoszonych drogą płciową są różnorodne i zależą od rodzaju infekcji oraz stadium choroby. Wiele infekcji przenoszonych drogą płciową może przebiegać bezobjawowo, szczególnie we wczesnych stadiach, co sprawia, że są one trudne do wykrycia i zwiększają ryzyko nieświadomego przenoszenia choroby na innych partnerów seksualnych.
Typowe objawy chorób przenoszonych drogą płciową obejmują zmiany skórne w okolicach narządów płciowych, takie jak owrzodzenia, pęcherzyki, brodawki, a także świąd i pieczenie. Na przykład opryszczka narządów płciowych wywołuje bolesne pęcherzyki i owrzodzenia, które mogą być związane z gorączką i ogólnym złym samopoczuciem. Kiła w pierwszym stadium objawia się niebolesnym wrzodem, tzw. wrzodem twardym, który może pojawić się w okolicach narządów płciowych, ust lub odbytu. W późniejszych stadiach kiła może wywoływać wysypkę na całym ciele, objawy grypopodobne, a w przypadku kiły trzeciorzędowej może dochodzić do uszkodzeń narządów wewnętrznych.
Rzeżączka i chlamydioza mogą powodować u mężczyzn pieczenie przy oddawaniu moczu oraz ropną wydzielinę z cewki moczowej, podczas gdy u kobiet mogą objawiać się upławami, bólem w dolnej części brzucha, a także krwawieniem między miesiączkami. Obie infekcje mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie narządów miednicy mniejszej, co zwiększa ryzyko niepłodności. W zakażeniach HPV mogą występować brodawki w okolicy narządów płciowych, które mają wygląd przypominający kalafior i mogą być bolesne lub powodować dyskomfort. W przypadku zakażenia wirusem HIV objawy początkowe mogą obejmować gorączkę, ból głowy, ból mięśni i stawów, wysypkę oraz obrzęk węzłów chłonnych, co przypomina objawy grypy i utrudnia wczesne wykrycie zakażenia.
Niektóre choroby przenoszone drogą płciową, takie jak wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, mogą przez długi czas nie dawać żadnych objawów, ale w miarę rozwoju choroby mogą prowadzić do uszkodzenia wątroby, żółtaczki, zmęczenia oraz innych objawów związanych z niewydolnością wątroby.
Diagnostyka
Diagnostyka chorób przenoszonych drogą płciową obejmuje wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz szereg testów laboratoryjnych, które pozwalają na identyfikację patogenów odpowiedzialnych za infekcję. Wywiad lekarski jest kluczowym elementem diagnostyki, podczas którego lekarz pyta pacjenta o objawy, historię seksualną, liczbę partnerów, stosowanie prezerwatyw oraz wcześniejsze przypadki chorób przenoszonych drogą płciową. Ważne jest również przeprowadzenie szczegółowego badania fizykalnego, w którym lekarz ocenia zmiany skórne, obrzęki węzłów chłonnych oraz inne objawy, które mogą sugerować zakażenie.
Podstawowym narzędziem diagnostycznym są testy laboratoryjne, które obejmują badania krwi, wymazy oraz próbki moczu. W przypadku infekcji bakteryjnych, takich jak rzeżączka i chlamydioza, wykonuje się wymazy z cewki moczowej, szyjki macicy lub gardła, które następnie są analizowane pod kątem obecności bakterii. Wykorzystuje się tutaj metody hodowli, testy PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy) oraz testy immunoenzymatyczne. W diagnostyce kiły stosuje się badania krwi na obecność przeciwciał, takie jak test RPR (Rapid Plasma Reagin) oraz FTA-ABS (fluorescent treponemal antibody absorption), które pozwalają na wykrycie różnych stadiów choroby.
Diagnostyka zakażenia wirusem HIV opiera się na badaniach serologicznych, takich jak testy ELISA, które wykrywają przeciwciała przeciwko HIV. W przypadku dodatniego wyniku, przeprowadza się test potwierdzający metodą Western blot lub testy molekularne, które wykrywają obecność materiału genetycznego wirusa. W zakażeniach wirusem HPV stosuje się badania cytologiczne, takie jak wymaz z szyjki macicy (test Pap), oraz testy DNA w celu wykrycia wirusów wysokoonkogennych. W przypadku podejrzenia wirusowego zapalenia wątroby typu B lub C, stosuje się testy serologiczne, które pozwalają na wykrycie antygenów wirusowych oraz przeciwciał, a także testy PCR do oceny ilości wirusa we krwi.
Dla kobiet w ciąży istotne jest regularne badanie przesiewowe w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową, aby zapobiec przeniesieniu infekcji na dziecko. W przypadkach nawracających infekcji grzybiczych, pierwotniakowych lub pasożytniczych stosuje się wymazy oraz mikroskopowe badania laboratoryjne w celu identyfikacji patogenu.
Leczenie
Leczenie chorób przenoszonych drogą płciową zależy od rodzaju infekcji, jej zaawansowania oraz indywidualnych cech pacjenta. Terapia może obejmować farmakoterapię, leczenie objawowe, edukację zdrowotną oraz działania mające na celu zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji.
W przypadku infekcji bakteryjnych, takich jak chlamydioza, rzeżączka czy kiła, stosuje się antybiotyki. Chlamydioza leczona jest zazwyczaj azitromycyną lub doksycykliną, rzeżączka ceftriaksonem w połączeniu z azytromycyną, a kiła penicyliną podawaną domięśniowo. Leczenie antybiotykowe powinno być przeprowadzone zgodnie z zaleceniami lekarza, a pacjent powinien unikać kontaktów seksualnych do zakończenia terapii, aby zapobiec przenoszeniu infekcji na innych partnerów. W niektórych przypadkach, szczególnie przy wykryciu oporności na antybiotyki, lekarz może zastosować alternatywne schematy leczenia.
Infekcje wirusowe, takie jak opryszczka narządów płciowych czy zakażenie wirusem HIV, wymagają stosowania leków przeciwwirusowych. W przypadku opryszczki stosuje się acyklowir, walacyklowir lub famcyklowir, które pomagają w łagodzeniu objawów i skracają czas trwania infekcji, choć nie eliminują wirusa z organizmu. Leczenie HIV obejmuje stosowanie terapii antyretrowirusowej (ART), która jest kombinacją leków hamujących replikację wirusa i opóźnia postęp choroby. Leczenie HIV jest długotrwałe i wymaga regularnych wizyt kontrolnych oraz monitorowania stanu zdrowia pacjenta.
Zakażenie wirusem HPV nie ma specyficznego leczenia przeciwwirusowego, jednak brodawki narządów płciowych można usuwać przy pomocy krioterapii, elektrokoagulacji, laseroterapii lub stosowania preparatów chemicznych, takich jak podofilotoksyna. U kobiet z wykrytymi zmianami przedrakowymi szyjki macicy stosuje się procedury ablacyjne, takie jak konizacja lub LEEP (ang. Loop Electrosurgical Excision Procedure). Profilaktycznie, w przypadku HPV, dostępne są szczepienia ochronne, które chronią przed zakażeniem wysoce onkogennymi typami wirusa.
Infekcje pasożytnicze, takie jak rzęsistkowica, są leczone metronidazolem lub tynidazolem, które skutecznie eliminują patogen. W przypadku nawracających infekcji grzybiczych stosuje się leki przeciwgrzybicze, takie jak flukonazol lub klotrimazol, w formie doustnej lub dopochwowej. Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu B może obejmować stosowanie interferonu alfa lub leków przeciwwirusowych, takich jak entekawir lub tenofowir, które pomagają zmniejszyć replikację wirusa i opóźniają postęp choroby wątroby.
Edukacja pacjentów na temat profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową jest kluczowa. Pacjenci powinni być świadomi ryzyka związanego z różnymi formami kontaktów seksualnych, a także stosować prezerwatywy i regularnie wykonywać badania przesiewowe, zwłaszcza przy częstych zmianach partnerów. Leczenie powinno obejmować także informowanie partnerów seksualnych o konieczności poddania się badaniom i, w razie potrzeby, leczeniu, aby przerwać łańcuch zakażeń. Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym i terapeutycznym, skuteczne zarządzanie chorobami przenoszonymi drogą płciową jest możliwe, co pozwala na poprawę jakości życia pacjentów i redukcję rozprzestrzeniania się infekcji w populacji.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.