Endometrioza
Endometrioza jest przewlekłą chorobą ginekologiczną, charakteryzującą się obecnością tkanki podobnej do endometrium – wyściółki macicy – poza jamą macicy, najczęściej w obrębie miednicy mniejszej. Tkanka endometrialna może znajdować się na jajnikach, jajowodach, powierzchni zewnętrznej macicy, więzadłach macicy, jelitach oraz pęcherzu moczowym, a rzadziej w odległych narządach, takich jak płuca. Endometrioza jest schorzeniem, które dotyka od 10 do 15% kobiet w wieku rozrodczym i może prowadzić do przewlekłego bólu oraz problemów z płodnością. Pomimo dużej liczby przypadków, etiologia endometriozy pozostaje nie w pełni zrozumiana, a choroba ta jest często mylnie diagnozowana.
Endometrioza
Endometrioza jest przewlekłą chorobą ginekologiczną, charakteryzującą się obecnością tkanki podobnej do endometrium – wyściółki macicy – poza jamą macicy, najczęściej w obrębie miednicy mniejszej. Tkanka endometrialna może znajdować się na jajnikach, jajowodach, powierzchni zewnętrznej macicy, więzadłach macicy, jelitach oraz pęcherzu moczowym, a rzadziej w odległych narządach, takich jak płuca. Endometrioza jest schorzeniem, które dotyka od 10 do 15% kobiet w wieku rozrodczym i może prowadzić do przewlekłego bólu oraz problemów z płodnością. Pomimo dużej liczby przypadków, etiologia endometriozy pozostaje nie w pełni zrozumiana, a choroba ta jest często mylnie diagnozowana.
Objawy
Objawy endometriozy są zróżnicowane i mogą mieć znaczący wpływ na jakość życia pacjentek. Głównym objawem jest ból, który może przyjmować różne formy, w tym bolesne miesiączki (dysmenorrhea), przewlekły ból miednicy, ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia) oraz ból podczas oddawania moczu lub wypróżniania się (dyschezja). Ból menstruacyjny jest zwykle bardziej nasilony i długotrwały niż w przypadku typowych miesiączek i może pojawiać się na kilka dni przed miesiączką, trwać przez cały jej czas oraz ustępować dopiero kilka dni po jej zakończeniu. Ból przewlekły w okolicy miednicy może być stały lub epizodyczny i może promieniować do pleców oraz nóg.
Pacjentki mogą również doświadczać obfitych miesiączek (menorrhagia), krwawienia międzymiesiączkowego oraz nieregularnych cykli menstruacyjnych, co bywa szczególnie uciążliwe i prowadzi do obniżenia jakości życia. Endometrioza może również wpływać na układ pokarmowy, powodując objawy takie jak wzdęcia, zaparcia, biegunki oraz nudności, które nasilają się szczególnie w czasie miesiączki. W przypadku lokalizacji tkanki endometrialnej na pęcherzu moczowym, mogą występować problemy z oddawaniem moczu, takie jak częstomocz, uczucie parcia na pęcherz oraz krwiomocz.
Jednym z poważnych powikłań endometriozy jest niepłodność. Tkanka endometrialna może powodować zrosty i bliznowacenie w obrębie jajników oraz jajowodów, co utrudnia transport komórki jajowej i plemnika, a tym samym zmniejsza szanse na zapłodnienie. U około 30-50% kobiet z endometriozą występują problemy z płodnością. Objawy ogólnoustrojowe, takie jak zmęczenie, osłabienie, a także objawy depresji i lęku są również powszechne u pacjentek z endometriozą, co związane jest z przewlekłym bólem i problemami związanymi z płodnością.
Diagnostyka
Diagnostyka endometriozy jest wyzwaniem, ponieważ objawy mogą przypominać inne choroby, takie jak zespół jelita drażliwego (IBS) czy zapalenie miednicy mniejszej (PID). Rozpoznanie endometriozy rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego, w którym lekarz pyta o objawy, ich czas trwania, nasilenie, zależność od cyklu menstruacyjnego oraz historię rodzinną chorób ginekologicznych. Wywiad ten jest istotny, ponieważ endometrioza może mieć podłoże genetyczne, a kobiety, których matki lub siostry cierpiały na tę chorobę, mają większe ryzyko jej wystąpienia.
Podczas badania fizykalnego lekarz wykonuje badanie ginekologiczne, które pozwala na wykrycie ewentualnych bolesnych guzków w obrębie miednicy, powiększonych jajników lub innych nieprawidłowości strukturalnych. W przypadku podejrzenia endometriozy, kolejnym krokiem są badania obrazowe. Ultrasonografia przezpochwowa (USG) jest często stosowana w diagnostyce endometriozy, chociaż jej skuteczność jest ograniczona, szczególnie w przypadku endometriozy powierzchownej. Ultrasonografia jest jednak przydatna w wykrywaniu torbieli endometrialnych, zwanych również torbielami czekoladowymi, które mogą występować na jajnikach.
Rezonans magnetyczny (MRI) może dostarczyć bardziej szczegółowych informacji na temat rozmieszczenia i rozległości zmian, szczególnie w przypadkach endometriozy głębokiej, która obejmuje narządy poza macicą. Jednak ostateczne rozpoznanie endometriozy jest możliwe tylko poprzez laparoskopię, która jest inwazyjną procedurą chirurgiczną. Laparoskopia pozwala na bezpośrednie oglądanie jamy brzusznej i miednicy, ocenę obecności tkanki endometrialnej oraz jej usunięcie do badania histopatologicznego. Laparoskopia umożliwia także ocenę stopnia zaawansowania choroby zgodnie z klasyfikacją Amerykańskiego Towarzystwa Płodności (American Society for Reproductive Medicine, ASRM), która wyróżnia cztery stopnie od minimalnego do ciężkiego.
Leczenie
Leczenie endometriozy zależy od nasilenia objawów, stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjentki oraz jej planów dotyczących macierzyństwa. W wielu przypadkach stosuje się podejście wielodyscyplinarne, które obejmuje farmakoterapię, leczenie chirurgiczne oraz wsparcie psychologiczne.
Farmakoterapia jest najczęściej stosowanym podejściem w łagodzeniu bólu związanego z endometriozą. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen, są powszechnie stosowane w celu złagodzenia bólu menstruacyjnego. Hormonalne metody leczenia mają na celu zahamowanie wzrostu tkanki endometrialnej i obejmują stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, które regulują cykl menstruacyjny oraz zmniejszają obfitość krwawień. Alternatywnie, analogi GnRH (gonadotropin releasing hormone), takie jak leuprorelina, są stosowane w celu wywołania sztucznej menopauzy, co powoduje zmniejszenie poziomu estrogenów i prowadzi do zaniku tkanki endometrialnej. Leki antyprogestagenowe, takie jak dienogest, oraz systemy wewnątrzmaciczne uwalniające lewonorgestrel (IUD) są również stosowane w terapii hormonalnej.
Leczenie chirurgiczne, szczególnie laparoskopia, jest zalecane w przypadkach zaawansowanej endometriozy lub gdy farmakoterapia jest nieskuteczna. Podczas laparoskopii lekarz usuwa ogniska endometriozy, torbiele endometrialne oraz zrosty, co może przynieść znaczną ulgę w bólu i poprawić płodność. W przypadkach, gdy endometrioza jest szczególnie rozległa, może być konieczne usunięcie większych struktur, takich jak jajniki, a w skrajnych przypadkach nawet macica (histerektomia). Warto zaznaczyć, że leczenie chirurgiczne może poprawić jakość życia pacjentki, ale nie gwarantuje całkowitego wyleczenia, ponieważ endometrioza ma tendencję do nawrotów.
W niektórych przypadkach, gdy celem jest zachowanie płodności, stosuje się techniki wspomaganego rozrodu, takie jak inseminacja domaciczna (IUI) lub zapłodnienie in vitro (IVF). Techniki te są szczególnie zalecane u pacjentek, które mają trudności z zajściem w ciążę pomimo leczenia endometriozy. In vitro (IVF) jest metodą preferowaną w przypadku zaawansowanych stadiów endometriozy, gdzie zrosty i uszkodzenia jajowodów mogą uniemożliwić naturalne zapłodnienie.
Wsparcie psychologiczne oraz terapie behawioralne mogą być niezwykle pomocne w radzeniu sobie z przewlekłym bólem i związanymi z nim emocjonalnymi aspektami endometriozy. Terapia poznawczo-behawioralna, techniki relaksacyjne oraz grupy wsparcia mogą pomóc pacjentkom w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami, jakie stawia przed nimi choroba. Warto również podkreślić, że regularne monitorowanie oraz współpraca z wielodyscyplinarnym zespołem specjalistów są kluczowe w zarządzaniu endometriozą i poprawie jakości życia pacjentek.
Pomimo braku całkowitego wyleczenia endometriozy, odpowiednie podejście diagnostyczne i terapeutyczne pozwala na kontrolę objawów, poprawę płodności i jakości życia, co jest niezwykle istotne dla pacjentek dotkniętych tą przewlekłą chorobą.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 7:00 - 20:00
sobota 7:00 - 13:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.