Objawy
Nowotwory, znane również jako rak, charakteryzują się niekontrolowanym wzrostem i podziałem komórek, które mogą tworzyć masy zwane guzami. Objawy nowotworów są bardzo zróżnicowane i zależą od lokalizacji guza, jego wielkości, stopnia zaawansowania oraz od tego, czy doszło do przerzutów. Często wczesne stadia nowotworów mogą być bezobjawowe, co utrudnia ich wczesne wykrycie.
Jednym z najczęstszych objawów nowotworów jest pojawienie się guza lub zgrubienia, które można wyczuć pod skórą. Guzy te mogą być bezbolesne i powoli rosnąć, co często sprawia, że są ignorowane przez pacjentów. W miarę wzrostu nowotworu mogą pojawić się objawy wynikające z ucisku na okoliczne struktury, takie jak ból, dyskomfort, trudności w oddychaniu lub problemy z przełykaniem.
Utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny jest kolejnym alarmującym objawem, który może sugerować obecność nowotworu. Pacjenci często zgłaszają znaczną utratę wagi mimo normalnego apetytu i spożycia kalorii. Towarzyszyć temu mogą inne ogólne objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, osłabienie, gorączka i nocne poty.
Zmiany w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego mogą również wskazywać na nowotwory. Objawy takie jak uporczywe zaparcia, biegunka, zmiana w wyglądzie stolca (np. stolce ołówkowate), krwawienie z odbytu lub obecność krwi w stolcu mogą być związane z nowotworami jelita grubego. U pacjentów mogą także występować problemy z trawieniem, uczucie pełności po małych posiłkach, nudności i wymioty.
Objawy nowotworów mogą także obejmować zmiany w skórze. Mogą to być nowe znamiona, zmiany w istniejących pieprzykach, owrzodzenia, które nie goją się przez długi czas, a także zmiany w pigmentacji skóry. Niekiedy mogą pojawiać się objawy związane z krwawieniami, takie jak nieznane pochodzenie siniaków, krwawienia z dziąseł, nosa lub nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe u kobiet.
Przewlekły kaszel, chrypka, trudności w oddychaniu i bóle w klatce piersiowej mogą wskazywać na nowotwory płuc. U pacjentów z nowotworami płuc często obserwuje się krwioplucie oraz częste infekcje układu oddechowego, takie jak zapalenie płuc czy oskrzeli.
Nowotwory układu moczowo-płciowego mogą objawiać się poprzez zmiany w oddawaniu moczu, takie jak częste oddawanie moczu, trudności w rozpoczęciu i zakończeniu mikcji, ból podczas oddawania moczu oraz obecność krwi w moczu.
Objawy neurologiczne, takie jak bóle głowy, napady padaczkowe, problemy z widzeniem, zmiany w osobowości i funkcjach poznawczych mogą być związane z nowotworami mózgu. Mogą one powodować objawy z powodu nacisku na mózg lub struktur nerwowych, prowadząc do różnych deficytów neurologicznych.
Diagnostyka
Diagnostyka nowotworów jest skomplikowanym procesem, który wymaga zastosowania różnych metod diagnostycznych w celu potwierdzenia obecności guza, określenia jego charakteru i stopnia zaawansowania. Proces diagnostyczny rozpoczyna się zazwyczaj od szczegółowego wywiadu medycznego i badania fizykalnego, w którym lekarz zbiera informacje na temat objawów, historii choroby oraz czynników ryzyka.
Podstawowym krokiem w diagnostyce nowotworów jest wykonanie badań obrazowych, które pozwalają na wizualizację guzów. Do najczęściej stosowanych metod należą:
RTG (Rentgen) – stosowany do wstępnej oceny struktur kostnych i wykrywania guzów płuc.
Tomografia komputerowa (CT) – dostarcza szczegółowych obrazów ciała, umożliwiając ocenę wielkości i lokalizacji guza oraz wykrycie przerzutów.
Rezonans magnetyczny (MRI) – szczególnie przydatny w diagnostyce guzów mózgu, rdzenia kręgowego oraz tkanek miękkich.
Ultrasonografia (USG) – używana do oceny narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, nerki, jajniki, oraz do wykrywania płynów w jamie brzusznej.
Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) – wykorzystywana do oceny aktywności metabolicznej komórek nowotworowych, co pomaga w ocenie zasięgu choroby i skuteczności leczenia.
Biopsja jest kluczowym elementem diagnostyki nowotworów, polegającym na pobraniu próbki tkanki z podejrzanego guza do badania histopatologicznego. Biopsja może być wykonana na różne sposoby, w zależności od lokalizacji guza, w tym biopsja cienkoigłowa, gruboigłowa, endoskopowa czy chirurgiczna. Analiza histopatologiczna pozwala na ocenę morfologii komórek nowotworowych, stopnia złośliwości i typu nowotworu.
Badania laboratoryjne są również ważnym elementem diagnostyki. Obejmują one oznaczenie markerów nowotworowych we krwi, które mogą wskazywać na obecność nowotworów (np. PSA dla raka prostaty, CA-125 dla raka jajnika, AFP dla raka wątroby). Badania laboratoryjne mogą także obejmować morfologię krwi, oceny funkcji nerek i wątroby oraz testy genetyczne, które mogą wykrywać mutacje predysponujące do nowotworów.
W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie badań endoskopowych, takich jak gastroskopia, kolonoskopia czy bronchoskopia, które umożliwiają bezpośrednie oglądanie wnętrza narządów i pobieranie próbek tkanki do badania.
Leczenie
Leczenie nowotworów jest złożonym procesem, który zależy od rodzaju nowotworu, jego lokalizacji, stopnia zaawansowania oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Główne metody leczenia nowotworów obejmują chirurgię, radioterapię, chemioterapię, immunoterapię, terapie celowane oraz leczenie hormonalne.
Chirurgia jest jedną z podstawowych metod leczenia nowotworów, polegającą na usunięciu guza i, w miarę możliwości, marginesu zdrowej tkanki wokół niego. W zależności od lokalizacji i stopnia zaawansowania nowotworu, chirurgia może być radykalna (usunięcie całego narządu) lub oszczędzająca (usunięcie samego guza). Chirurgia jest często stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia, aby zwiększyć skuteczność terapii i zmniejszyć ryzyko nawrotów.
Radioterapia wykorzystuje promieniowanie jonizujące do niszczenia komórek nowotworowych. Może być stosowana jako leczenie pierwotne, przedoperacyjne (neoadjuwantowe) w celu zmniejszenia guza, pooperacyjne (adjuwantowe) w celu zniszczenia pozostałych komórek nowotworowych lub paliatywne w celu złagodzenia objawów i poprawy jakości życia pacjentów z zaawansowaną chorobą. Radioterapia może być zewnętrzna (teleterapia) lub wewnętrzna (brachyterapia).
Chemioterapia polega na stosowaniu leków cytotoksycznych, które niszczą komórki nowotworowe lub hamują ich wzrost. Chemioterapia może być stosowana jako leczenie pierwotne, neoadjuwantowe, adjuwantowe lub paliatywne. Leki chemoterapeutyczne mogą być podawane doustnie, dożylnie, domięśniowo lub bezpośrednio do jamy ciała. Chemioterapia często powoduje liczne efekty uboczne, takie jak nudności, wymioty, zmęczenie, wypadanie włosów i supresja szpiku kostnego.
Immunoterapia to nowoczesna metoda leczenia, która stymuluje układ odpornościowy pacjenta do walki z nowotworem. Obejmuje ona różne podejścia, takie jak inhibitory punktów kontrolnych (np. przeciwciała przeciwko PD-1, PD-L1, CTLA-4), terapia adoptywna komórkami T (np. CAR-T) oraz szczepionki przeciwnowotworowe. Immunoterapia jest stosowana w leczeniu różnych nowotworów, w tym czerniaka, raka płuc, raka nerki i chłoniaków.
Terapie celowane są ukierunkowane na specyficzne molekularne cele związane z rozwojem nowotworów. Leki te blokują sygnały niezbędne do wzrostu i przetrwania komórek nowotworowych. Przykłady terapii celowanych obejmują inhibitory kinaz tyrozynowych, przeciwciała monoklonalne oraz inhibitory proteasomów. Terapie celowane są często stosowane w leczeniu raka piersi, raka jelita grubego, białaczek i innych nowotworów.
Leczenie hormonalne jest stosowane w nowotworach hormonozależnych, takich jak rak piersi i rak prostaty. Polega na blokowaniu działania hormonów, które stymulują wzrost nowotworu, za pomocą leków (np. tamoksyfen, inhibitory aromatazy, analogi LHRH) lub chirurgicznego usunięcia narządów produkujących hormony (np. orchidektomia, owariektomia).
W niektórych przypadkach stosuje się także kombinacje powyższych metod leczenia (terapia multimodalna) w celu zwiększenia skuteczności terapii i zmniejszenia ryzyka nawrotów. Leczenie nowotworów jest zazwyczaj prowadzone przez zespół wielodyscyplinarny, który obejmuje onkologów, chirurgów, radioterapeutów, patologów, radiologów oraz specjalistów ds. opieki paliatywnej.
Konsultacje specjalistów
Nazwa usługi
Cena
Usługi Centrum Medycznego
Nazwa usługi
Cena
Usługi Rehabilitacji
Nazwa
Czas trwania
Cena
Badania laboratoryjne
Nazwa
Cena
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Centrum Medyczne
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Petrażyckiego 99, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Rehabilitacja
Masaże & fizjoterapia
Działowskiego 1, 30-399, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Podgórska Poradnia
Lekarze specjaliści & badania laboratoryjne
Rynek Podgórski 14, 30-518, Kraków
poniedziałek - piątek 8:00 - 20:00
Zadbajmy o Twoje zdrowie
Zadzwoń, umów wizytę przez Internet lub sprawdź adresy placówek.
Powiązane schorzenia
Wczytywanie...
Specjaliści
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Add a Title
Często zadawane pytania
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.
Add a Title
Add paragraph text. Click “Edit Text” to update the font, size and more. To change and reuse text themes, go to Site Styles.