Diagnostyka paraliżu obejmuje szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz różnorodne badania diagnostyczne, które mają na celu ustalenie przyczyny, lokalizacji i zakresu uszkodzenia układu nerwowego. Proces diagnostyczny jest złożony i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, obejmującego współpracę neurologa, ortopedy, fizjoterapeuty oraz innych specjalistów.

Wywiad lekarski:

Opis objawów: Lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat objawów pacjenta, w tym czasu ich wystąpienia, przebiegu, nasilenia oraz czynników zaostrzających i łagodzących objawy. Ważne jest ustalenie, czy objawy pojawiły się nagle, czy stopniowo, oraz czy są stałe, czy zmienne.
Historia medyczna: Wywiad obejmuje pytania dotyczące wcześniejszych chorób, urazów, operacji, infekcji, narażenia na toksyny, chorób przewlekłych oraz stosowanych leków. Szczególnie ważne jest ustalenie, czy pacjent miał wcześniej udary, guzy, choroby autoimmunologiczne lub inne schorzenia neurologiczne.
Historia rodzinna: Wywiad rodzinny obejmuje pytania dotyczące występowania chorób neurologicznych, genetycznych i autoimmunologicznych w rodzinie.

Badanie fizykalne:

Ocena siły mięśniowej: Lekarz ocenia siłę mięśniową w różnych grupach mięśniowych, stosując testy manualne i oceny siły według skali MRC (Medical Research Council). Ocena siły mięśniowej pomaga zlokalizować uszkodzenie nerwowe.
Ocena odruchów: Badanie odruchów głębokich (np. kolanowego, Achillesowego) oraz odruchów patologicznych (np. odruch Babińskiego) pozwala na ocenę funkcji układu nerwowego.
Ocena czucia: Badanie czucia dotyku, bólu, temperatury i wibracji pozwala na ocenę funkcji nerwów czuciowych i lokalizację uszkodzenia.
Ocena koordynacji i równowagi: Lekarz ocenia koordynację ruchową, równowagę oraz zdolność do wykonywania precyzyjnych ruchów, co pozwala na wykrycie uszkodzeń móżdżku lub dróg nerwowych odpowiedzialnych za koordynację.

Badania obrazowe:

Tomografia komputerowa (CT): CT głowy lub kręgosłupa jest często pierwszym badaniem obrazowym stosowanym w diagnostyce paraliżu. Pozwala na wykrycie krwotoków, guzów, urazów oraz innych zmian strukturalnych.
Rezonans magnetyczny (MRI): MRI jest bardziej szczegółowym badaniem obrazowym, które pozwala na ocenę struktur mózgu, rdzenia kręgowego oraz nerwów obwodowych. MRI jest szczególnie przydatne w wykrywaniu zmian demielinizacyjnych, zapalnych oraz nowotworowych.
Ultrasonografia (USG): USG może być stosowane do oceny mięśni, stawów oraz przepływu krwi w naczyniach krwionośnych, co może być przydatne w diagnostyce chorób naczyniowych i urazów mięśniowo-szkieletowych.

Badania elektrofizjologiczne:

Elektromiografia (EMG): EMG pozwala na ocenę aktywności elektrycznej mięśni i funkcji nerwów obwodowych. Badanie to jest szczególnie przydatne w diagnostyce neuropatii, miopatii oraz zespołów cieśni nerwowych.
Elektroneurografia (ENG): ENG ocenia przewodzenie impulsów nerwowych w nerwach obwodowych, co pozwala na wykrycie uszkodzeń nerwów i ocenę ich funkcji.

Badania laboratoryjne:

Badania krwi: Mogą obejmować ocenę morfologii krwi, poziomów elektrolitów, glukozy, funkcji nerek i wątroby, markerów stanu zapalnego (CRP, OB), badania autoimmunologiczne (ANA, RF) oraz ocenę poziomów witamin (B12, D).
Badania płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR): Analiza PMR może być stosowana w diagnostyce chorób zapalnych, infekcyjnych oraz nowotworowych układu nerwowego. Badanie PMR może wykazać obecność białek, komórek zapalnych, wirusów lub bakterii.

Testy genetyczne:

Analiza genetyczna: W przypadkach podejrzenia chorób genetycznych, takich jak dystrofie mięśniowe, stwardnienie zanikowe boczne (ALS) czy inne choroby dziedziczne, mogą być wykonywane testy genetyczne w celu identyfikacji mutacji genetycznych.